Omvormer, optimizer, micro-omvormer?
Je hoort het vaak voorbij komen, string-omvormer, omvormer met optimizer en micro-omvormer. Het zijn begrippen die op elkaar lijken en je hoort ze ook voorbij komen in bijvoorbeeld het telefoongesprek of showroomgesprek. Maar wat is het verschil eigenlijk?
Laten we beginnen bij het begin, wat is een omvormer? Een omvormer is een apparaat dat gelijkstroom omzet in wisselstroom. De zonnecellen zetten zon-instraling om in energie. Deze energie komt uit het paneel als gelijkstroom. Maar in huis gebruiken we wisselstroom. De omvormer zorgt er dus voor dat deze gelijkstroom omgezet wordt in wisselstroom dat we weer kunnen gebruiken om bijvoorbeeld thee te zetten.
Stringomvormer
Een stringomvormer was het eerste type omvormer dat ooit werd gebruikt. De stringomvormer heeft één of twee zogenaamde MPP Trackers. Die MPP Trackers moet je zien als een soort zon-volgsysteem. Op elk van de MPP Trackers kun je een string met zonnepanelen aansluiten. Maximaal dus twee en het zon-volgsysteem zorgt ervoor dat die twee strings afzonderlijk van elkaar werken. Als string A in de schaduw ligt en string B niet, dan wekt string B maximaal vermogen op. A heeft dus geen invloed op B, denk maar aan de ouderwetse kerstboomverlichting.
Bij de ouderwetse kerstboomverlichting had één kapot lampje heel veel invloed op de rest van de lampjes. Die deden het simpelweg niet. Hetzelfde is met zonnepanelen aan de hand. Weliswaar niet zo erg als de kerstboomlampjes maar een paneel waar schaduw op valt, heeft gewoon invloed op de andere panelen.
Als er weinig schaduw op het dak is, kun je met een stringomvormer dus prima uit de voeten. Schaduw kan ontstaan op het dak door schoorstenen of pijpjes. Maar schaduw kan ook van zaken buiten het dak komen, bijvoorbeeld door een grote boom voor het huis. Als er toch wat schaduw is, kunnen de zonnepanelen altijd in twee verschillende strings worden gelegd. Op die manier beperk je de invloed van de schaduw tot een van de strings. Onze geavanceerde SMA en Fronius string-omvormers bezitten daarnaast ook nog slimme Software die slim met de schaduw om kan gaan en het negatieve effect enorm beperkt. Deze Software, samen met de wijze waarop een paneel intern werkt zorgen voor beperking van het effect van de schaduw.
Een stringomvormer geeft via de bijgeleverde App inzicht in de werking van je zonnesysteem. De omvormer communiceert daarvoor met een centrale server van de omvormerfabrikant. Jij logt vervolgens met je smartphone of tablet in op de app en ziet hoe je systeem draait. Wij hebben dus geen invloed op het feitelijk functioneren van de App’s en de centrale server.
Omvormer met optimizers
Een optimizer zorgt voor het efficient opwekken van de energie van de zonnepanelen. Een optimizer zit bij het paneel op de achterkant. Het is een chip die ervoor zorgt dat de zonnepanelen afzonderlijk van elkaar werken. Je kunt die optimizer zien als een kleine MPP Tracker die je ook bij de stringomvormer hebt. De optimizer zorgt ervoor dat elk paneel afzonderlijk optimaal presteert bij schaduw en voorkomt ze dat beschaduwde zonnepanelen andere zonnepanelen beïnvloeden. Als een zonnepaneel schaduw krijgt, ontstaat er een soort bypass zodat de elektronen die wel op hoge snelheid voorbij willen, dat kunnen. Dus als er schaduw op een paneel komt door een schoorsteen, dan wekt alleen dat paneel minder op en zal het niet de hele string beïnvloeden.
Als er op veel plekken schaduw valt op de zonnepanelen, is het verstandig om met de combinatie van omvormer en optimizers te werken. Niet alleen schoorstenen maar ook bomen, andere gebouwen, dakkapellen en CV afvoerpijpen zijn een oorzaak. Als er gedurende de dag op meerdere vlakken van het dak schaduwen vallen, is het tijd om aan optimizers of micro-omvormers te denken.
Ook bij veel verschillende oriëntaties of veel (>2) verschillende hellingshoeken kunnen micro omvormers of optimizers de betere keus zijn. Wij denken daarover met u mee om u op de juiste manier te informeren.
Een bijkomend voordeel van optimizers is dat je inzicht krijgt in de prestaties van elk zonnepaneel afzonderlijk. Je ziet dus precies wat elk zonnepaneel oplevert. De omvormer werkt hiervoor samen met de optimizers.
Micro-omvormers
Micro-omvormers zijn kleinere omvormers die bij de zonnepanelen geplaatst zijn. Waarom zou je micro-omvormers willen gebruiken? Bijvoorbeeld wanneer er in de woning geen ruimte is voor een omvormerkast of dat u als klant liever niet zo’n apparaat in huis wilt. Maar belangrijker dan dat is natuurlijk ook hier de aanwezigheid van schaduw op het dak. Doordat elk zonnepaneel apart wordt aangestuurd haal je het meeste rendement uit je zonnesysteem in dit geval.
Daarbij is een ander voordeel dat je een systeem met micro-omvormers later makkelijker kan uitbreiden. Je zit hier namelijk niet gebonden aan het vermogen van je omvormer. Zoals je dat wel hebt bij een stringomvormer of omvormer met optimizer.
Nu denk je misschien, wat is het verschil tussen een omvormer met optimizer en micro-omvormers. Het antwoord is de grote omvormer kast. Bij een micro-omvormer heb je alleen een kleine verbindingskastje die het signaal van de zonnepanelen opvangt en doorgeeft aan bijvoorbeeld uw app. Bij een omvormer met optimizers heb je gewoon een omvormerkast hangen maar heb je wel de opbrengst per paneel en het efficiënt werken van de zonnepanelen.
Micro omvormers zijn ook een ideale oplossing als je zowel panelen op het dak van je huis, als ook op de schuur wil plaatsen. We kunnen daarmee heel kosten efficiënt verschillende groepen panelen aan leggen die we allemaal apart aansluiten maar toch netjes in 1 app af te lezen zijn. Wij maken bij opstellen van uw offerte een keuze voor een bepaald systeem waarvan wij denken dat die technisch het beste aan sluit bij uw woning en wensen. Natuurlijk bepaalt u uiteindelijk zelf welke keuze u definitief maakt.
Verschil in monitoring
Stringomvormer
Een stringomvormer geeft via de bijgeleverde App inzicht in de werking van je zonnesysteem als geheel waarbij je inzicht krijgt in de performance van de individuele string(s). De omvormer communiceert daarvoor met een centrale server van de omvormerfabrikant. Jij logt vervolgens met je smartphone of tablet in op de app en ziet hoe je systeem draait.
Omvormer met optimizer
Ook een omvormer met optimizers geeft via de bijgeleverde app inzicht in de werking van het zonnesysteem. Omdat er achter elk zonnepaneel een optimizer zit, kun je de zonnepanelen ook afzonderlijk zien in deze app.
Micro-omvormer
Net als de Optimzer configuratie, geven ook de micro-omvormers ook inzicht op paneel niveau in de bijgeleverde app. Hier zit achter de zonnepanelen micro-omvormers. Elk paneel geeft afzonderlijk zijn gegevens door en er is een centraal communicatiepunt dat wij als klein kastje in uw meterkast installeren.
Meer weten over alle componenten van een zonnesysteem?
Zonnepanelen leveren een goed rendement. Gemiddeld is dat zo’n 15% en dat is een stuk meer dan je op de bank krijgt. Doe een offerteaanvraag en weet wat jouw dak kan opleveren en wat er allemaal bij komt kijken. Vul je gegevens in en een van de duurzame adviseurs zal contact met u opnemen.
Met interesse het artikel gelezen ‘Omvormer, optimizer, micro-omvormer?’ van 24 juni jl. Wat ik echter mis in het artikel, is een indicatie van het effect op de totale efficiency van het systeem. Zover ik heb kunnen nagaan hebben grotere omvormers een efficiency voordeel over kleinere. Dit zou inhouden dat het gebruik van micro-omvormers ten koste gaat van de efficiency. Ook het gebruik van optimizers roept vragen op over de efficiency, omdat optimizers zelf ook omvormers zijn en omvormen altijd gepaard gaat met verliezen. Wat is jullie expert opinion hierover?
Verder vraag ik me af hoe het met de betrouwbaaarheid zit. Zowel optimizers als micro-omvormers vragen om extra connectors op het dak, welke allemaal op termijn voor storingen kunnen zorgen. Hoe minder connectors, hoe beter toch?
Verder wil ik graag een compliment maken over de kwaliteit van uw artikel. Ga zo door!
Met hartelijke groet
Frans Schrijvers
Bedankt voor uw kritische antwoord. Heel fijn dat u verder nadenkt over de voor- en nadelen! In dit artikel is inderdaad ingegaan op de verschillende soorten en minder op de totale efficiëntie van het systeem.
Je wilt natuurlijk zo min mogelijk stroomverlies hebben. Als we kijken naar het verlies bij het omvormen van DC (gelijkstroom) naar AC (wisselstroom) is dit bij een stringomvormer minder dan bij een omvormer met optimizers of micro-omvormers. Maar daar zijn een aantal goede redenen voor. Ten eerste wordt de keuze van de omvormer natuurlijk aangepast aan de woning. Heeft u schaduw of meerdere dakvlakken, dan gebruiken we vaker optimizers of micro-omvormers. Het doel hiervan is dat elk zonnepaneel afzonderlijk stroom blijft opwekken als er schaduw op de andere zonnepanelen valt. Bij een dak volledig in de zon, kan er een stringomvormer gebruikt worden. Je bent dus niet appels met appels aan het vergelijken. Want zou je een stringomvormer gebruiken op een dak met schaduw, is het al helemaal niet efficiënt omdat de stringomvormer het hele systeem beïnvloed op het moment dat er schaduw op valt. Natuurlijk zorgen de optimizers zelf ook voor verlies maar dit weegt niet op tegen de efficiëntie die uit het systeem gehaald kan worden als je wel met optimizers werkt, indien er natuurlijk schaduw is.
Je tweede vraag gaat in op de betrouwbaarheid. Ook hier zitten weer voor- en nadelen aan. Bij een stringomvormer is het inderdaad zo dat dit het minst storingsgevoelig is, simpelweg omdat er minder componenten gebruikt worden. Maar gaat er iets kapot in het paneel, dan kan je dit niet afzonderlijk monitoren. Dus zal je uit de opbrengst moeten halen dat er een zonnepaneel kapot is. Heb je hier gebruikt gemaakt van micro-omvormers of optimizers, zie je heel snel wanneer er iets geks aan de hand is met de zonnepanelen. Dus het klopt inderdaad wat u zegt maar voor elk systeem valt weer wat te zeggen. Daarom is het belangrijk om elke woning afzonderlijk te analyseren en kijken wat voor u het beste werkt. Ik hoop dat ik uw vraag goed heb beantwoord. U kunt altijd nog andere vragen mailen naar info@groene-woningen.nl.